Tuesday, March 22, 2011

ადამიანის „გაორება“...

ნიჭიერი 2011 / Nichieri 2011 Part 9“-ის ერთ-ერთმა კონკურსანტმა შეასრულა, თუ შეიძლება ასე ითქვას, „ხალხური შემოქმედების თანამედროვე ჟანრის“ ნიმუში, რომელიც დიდი პოპულარობით სარგებლობს „ბაზრობების“ ტერიტორიაზე, ხალხმრავალ ქორწილებში და სხვა მასობრივი თავშეყრის ადგილებში. ფილარმონიის დარბაზი სავსე იყო მაყურებლით და კონკურსანტმა უკლებლივ ყველა აიყოლია, რაც ჟიურის უყურადღებოდ არ დაუტოვებია და ჟიურის ერთმა წევრმა თქვა კიდეც „...ბევრს არ შეუძლია მთელი ფილარმონია ფეხზე ააყენოს და აცეკვოს...“, მაგრამ იქვე აღნიშნა, რომ თვითონ ეს სიმღერა „არასაფილარმონიეაო“, რაზეც წამყვანებმაც თავისი აზრი გამოთქვეს: „რა ვიცი კი გავერთედ დააა..., ამ ფილარმონიაში!?“. ჟიურის ერთმა წევრმა მაინც „მკაცრი განაჩენი“ გამოიტანა: „ეგ სიმღერა და შენც უნდა უნიკალურად დარჩე იქ სადაც...“, მოკლედ, არა ფილარმონიაშიო. საბოლოოდ დარბაზმა მაინც მოახდინა ზეგავლენა ჟიურიზე და მის ორ წევრს ათქმევინა „კი“. ისე, იგრძნობოდა, რომ სიმღერამ ჟიური ძალიან გაართო, უფრო სწორედ, შემსრულებელმა თავისი უშუალობით და სიმღერის ნორმალური შესრულებით ჟიურის სიმპათია დაიმსახურა, და რომ არა სიმღერის „არაფილარმონიურობა“, შეფასებასთან დაკავშირებით აზრთა სხვადასხვაობა არ წარმოიშვებოდა.
გულახდილად გეტყვით, რომ ზოგადად მე ეს „ხალხური შემოქმედების თანამედროვე ჟანრი“ ძალიან მაღიზიანებს, მაგრამ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში არა თუ გავღიზიანდი, არამედ საკმაოდ ვიხალისე კიდეც. ამ ვითარებამ დამაფიქრა, წარმოიშვა კითხვა: რა არის ამგვარი გაორების მიზეზი?  რაღაცა ადამიანში იწვევს კმაყოფილების, სიამოვნების გრძნობას და ამავე დროს ეს რაღაცა მისთვის მიუღებელია!?
ამ კითხვაზე ზუსტი, ამომწურავი პასუხი არ მაქვს. მგონია, რომ გაორების მიზეზი მენტალობაში უნდა ვეძიოთ - რაღაც ეტაპზე მენტალურად მიუღებელია ის, რაც ადამიანს სიამოვნებას ანიჭებს და ამავე დროს არ ჩანს რა ზიანის მოტანა შეუძლია მას. რათა გაორება მოიხსნას საჭიროა, რომ დროთა განმავლობაში ან შეიცვალოს მენტალიტეტი, ან იმ რაღაცამ აღარ უნდა მოგვანიჭოს სიამოვნება. საკმაოდ ხშირად ის, რაც ადრე მოგვწონდა, შემდეგ აღარ მოგვწონს ხოლმე და ამდენად გაორების მიზეზი აღარ გვაქვს. მაგრამ არც თუ იშვიათად საჭირო ხდება მენტალიტეტის კარდინალური ცვლილება. არ ვარ დარწმუნებული, რომ ასე ორად შეიძლება ამ საკითხის გაყოფა. რაღაც მოგვწონდა და ახლა აღარ მოგვწონს, ან პირიქით, ეს ხომ სწორედაც ჩვენს მენტალიტეტში მომხდარ ცვლილებაზე მიუთითებს. ასეა თუ ისე, მენტალიტეტის შეცვლამდე მივდივართ. მაგრამ იმის ილუზია არ უნდა შეგვექმნას, რომ საბოლოოდ თავს დავაღწევთ გაორებას - აუცილებლად გამოჩნდება ახალი გაორების გამომწვევი მიზეზი. ე.ი. გარკვეულ, კონკრეტულ  საკითხებთან დამოკიდებულებაში გაორების არსებობა ადამიანის განვითარების აუცილებელი პირობაა.
ასეთი გაორება ხშირად ემართება ადამიანს, არა მხოლოდ ისეთი ტიპის მოვლენების გამო, რომელსაც ადგილი ჰქონდა „ნიჭიერის“ ზემოთ მოყვანილ მაგალითში, არამედ ყოველთვის, როდესაც იგი გრძნობს სიამოვნებას და უჩნდება ისეთი აზრი, რომ, სხვადასხვა მიზეზის გამო ეთაკილება ან სცხვენია მისი გამომჟღავნების. ამ თვალსაზრისით განსაკუთრებით თვალსაჩინოა სექსთან დამოკიდებულებით გამოწვეული გაორება. სექსი თავისი ინტიმურობის გამო საჯაროდ მსჯელობისთვის უაღრესად ფაქიზი თემაა. ინტიმურობის დარღვევამ შეიძლება მძიმე შეურაცყოფა მიაყენოს ადამიანებს. რაზე შეიძლება საუბრის წარმართვა? რა კითხვებზე ელის პასუხს  საზოგადოება? სექსუალური გრძნობები იმდენად ბუნებრივად წარმოიშვება და იმდენად ბუნებრივად ვითარდება და კულმინაციით სრულდება, რომ მას არ სჭირდება რომელიმე მესამე პირის ჩარევა. მახსენდება ფილმი, (თუ არ ვცდები „ლურჯი ლაგუნა“ ერქვა, ან რაღაც ამდაგვარი), რომელიც სრულად ადასტურებს ამ აზრს. ოპონენტმა შეიძლება მიპასუხოს, რომ თვით ასეთი ფილმის არსებობა არის დასტური იმისა, რომ  სექსზე საუბარი    საჭიროა და იგი შეიძლება ისე წარიმართოს, რომ არც ინტიმურობა დაირღვეს და ამავდროულად ჯანსაღი მორალური პრინციპების დანერგვას შეუწყოს ხელი. ოპონენტის ამ აზრს სავსებით ვეთანხმები და ვრჩები იმ შეხედულებაზე, რომ დასაშვებია ისეთი განსაკუთრებით დელიკატური საუბარი, რომელიც ზემოთ აღნიშნული გაორების მოხსნაში დაგვეხმარება. მაგრამ, ვაი თუ ვერ წარვმართეთ საუბარი საჭირო ტაქტით და უფრო მეტი გაორება გამოვიწვიეთ?
როგორც იტყვიან, მგლის შიშით ცხვარი ვის გაუწყვეტიაო? ცივილურ საზოგადოებაში, ალბათ, არ უნდა არსებობდეს ტაბუდადებული თემები,  მაგრამ დისკუსიის დროს გამორიცხული უნდა იყოს ერთის მხრივ მკრეხელობა, ვულგარიზმი და აღვირახსნილობა, ხოლო მეორეს მხრივ ფანატიზმი და ფუნდამენტალისტური შეუწყნარებლობა.

No comments:

Post a Comment